شاید زمانی که برای یک روز مهم یا یک مهمانی خاص آماده می‌شوید، متوجه لکه‌های سفید کوچکی روی موها یا لباس‌هایتان شده باشید! شوره سر مشکلی است که اکثر ما آن را تجربه کرده ایم و حداقل در مقطعی از زندگی خود به دنبال راهی برای درمان آن بودیم.
شوره سر چیست؟
شوره یکی از اختلالات شایع و مزمن در پوست سر است. از نشانه‌های بارز این بیماری می‌توان به پوسته‌پوسته شدن پوست کف سر اشاره کرد. اگرچه این مشکل قابل سرایت نیست نمی‌توان آن را یک مشکل حاد و جدی تلقی کرد. اما از طرفی برای خیلی از ما ظاهر ناخوشایندی دارد؛ بنابراین یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های افرادی است که به ظاهر خود اهمیت زیادی می‌دهند از بین بردن شوره اهمیت زیادی دارد.
خوشبختانه شوره سر را در بیشتر موارد می‌توان از بین برد. اگر پوسته سر جزئی است، می‌توان آن را با استفاده هر روزه یک شامپوی ملایم از بین برد. اما اگر مشکل جدی‌تر باشد، شامپوهای دارویی بهتر است استفاده شود. برای یافتن راه حل مناسب برای شوره سر متن زیر را بخوانید.
معرفی انواع شوره سر
برای انتخاب بهترین راه برای درمان پوسته سر ابتدا باید نوع آن را مشخص کنید. به طور کلی شوره سر بر اساس علل به چهار دسته تقسیم میشود:
1) شوره سر خشک
این نوع شوره سر بیشتر از انواع دیگر مشاهده میشود. عمدتاً در زمستان به دلیل هوای سرد و خشک این نوع شوره را بیشتر می‌بینیم. شستن موها با آب داغ نیز می‌تواند باعث خشکی پوسته سر شود؛ زیرا آب داغ پوست سر را خشک می‌کند.
این نوع شوره‌ها به شکل پوسته‌های خشک، سفید و سست از پوست سر جدا می‌شوند. افرادی که موهای مجعد و خشک دارند بیشتر به این نوع پوسته سر مبتلا می‌شوند.
2) شوره سر چرب
شوره سر روغنی به دلیل تجمع سبوم و چربی در پوست سر ایجاد میشود. در این شرایط فولیکول مو سبوم اضافی ترشح می‌کنند. در نتیجه سبوم اضافی و سلول‌های مرده به هم می‌چسبند. این توده‌های سلول‌های مرده، همراه با آلودگی پوست سر، پوسته‌های زرد و روغنی را تشکیل می‌دهند. این نوع شوره چسبناک است و به پوست سر و موها می‌چسبد.
3) مشکلات پوستی
شرایط مختلف، مانند انواع درماتیت، می‌تواند باعث ایجاد پوسته در سر شود. در بیشتر موارد، این نوع شوره نتیجه درماتیت سبورئیک است. درماتیت باید توسط پزشک درمان شود تا از پیشرفت بیماری و ریزش مو جلوگیری شود.
پیشنهاد مطالعه: مزونیدلینگ مو روشی برای جلوگیری از ریزش مو
4) شوره سر با منشا قارچی
این نوع پوسته سر ناشی از فعالیت زیاد قارچی به نام «مالاسزیا» است. این قارچ بخشی از فلور طبیعی پوست است. به طور معمول، میکروارگانیسم‌ها از عوامل بیماری زا محافظت می‌کنند.
با این حال، چربی اضافی در پوست سر می‌تواند منجر به رشد و تولید مثل قارچ مالاسزیا شود. علاوه بر این، این مخمر یک محصول ثانویه به نام اسید اولئیک تولید می‌کند.
این ماده سلول‌های پوست را به هم متصل کرده و به شکل شوره ظاهر میشود. دانه‌های شوره سر قارچ مالاسزیا بزرگ، درشت و به رنگ تیره هستند.
علت شوره سر چیست؟
اکنون که انواع شوره سر را یاد گرفتیم، بهتر است قبل از شروع درمان در مورد علت به وجود آمدن این عارضه هم کمی آگاهی پیدا کنیم:
1) شستشوی نادرست موها
اگر موهای خود را به طور مرتب نشویید، سلول‌های چربی در پوست سر جمع شده و به شوره سر تبدیل میشود.
2) قارچ مالاسزیا
قارچ مالاسزیا روی پوست سر هر فرد بالغ زندگی می‌کند. البته در برخی افراد مقدار آن نامتعادل است و باعث سوزش و خارش پوست سر میشود. فعالیت بیش از حد این قارچ نیز در صورت عدم کنترل می‌تواند باعث ریزش مو شود.
3) پوست خشک
بیشتر پوسته‌های ناشی از خشکی پوست نسبت به پوسته‌های ناشی از علل دیگر اندازه کوچک‌تر و مقدار کمی چربی دارند. همچنین قرمزی و تورم پوست در این حالت کاهش می‌یابد. اگر شوره سر شما به دلیل خشکی پوست است، ممکن است در سایر قسمت‌های بدن مانند دست و پاهایتان هم احساس خشکی را تجربه کنید.
4) درماتیت تماسی
گاهی اوقات حساسیت به مواد خاصی در محصولات مراقبت از مو می‌تواند باعث قرمزی، پوسته پوسته شدن و خارش پوست سر شود.
5) پوست‌های چرب و حساس (درماتیت سبورئیک)
این اختلال یکی از شایع‌ترین علل شوره سر است که با پوست قرمز و چرب پوشیده شده با پوسته‌های سفید یا زرد مشخص میشود. درماتیت سبورئیک می‌تواند پوست سر و مناطقی که غدد چربی زیادی در آن وجود دارد (مانند ابروها، پشت گوش‌ها، اطراف بینی، کشاله ران، زیر بغل، استخوان سینه) را تحت تاثیر قرار دهد.
معرفی راه‌های درمان شوره سر
درمان شوره سر شامل موارد زیر است:
شامپو ضد شوره: اولین قدم برای درمان پوسته سر استفاده از شامپو ضد شوره است. شامپوهای ضد شوره حاوی موادی هستند که قارچ‌های مولد پوسته سر را از بین می‌برند و چربی پوست سر را کنترل می‌کنند.
استفاده از نرم کننده: استفاده از نرم کننده به موهای شما کمک می‌کند تا رطوبت خود را حفظ کنند و از خشکی و پوسته پوسته شدن جلوگیری می‌کند.
درمان‌های خانگی: برخی از درمان‌های خانگی مانند آلوئه ورا، روغن نارگیل و سرکه سیب می‌توانند به تسکین خارش و پوسته پوسته شدن پوست سر کمک کنند.
تغییر در رژیم غذایی: برخی از مطالعات نشان داده‌اند که کمبود ویتامین B و روی می‌تواند منجر به پوسته سر شود. خوردن غذاهای غنی از این ویتامین‌ها و مواد معدنی ممکن است به کاهش پوسته سر کمک کند.
کاهش استرس: استرس می‌تواند پوسته سر را تشدید کند. یافتن راه‌هایی برای کاهش استرس مانند ورزش، مدیتیشن یا یوگا ممکن است به بهبود شوره سر کمک کند.
چگونه از شامپو ضد شوره استفاده کنیم؟
شستن موها برای درمان پوسته سر ضروری است. بهتر است موها را دوبار شامپو بزنید؛ ولی بار دوم به شامپو به مدت 5 دقیقه زمان دهید که روی سر بماند. این زمان برای تأثیر ماده دارویی داخل شامپو ضروری است. نوع شامپو و تعداد دفعات استفاده در هفته در افراد مختلف با هم فرق می‌کند. برای مثال برخی از افراد دو بار در هفته دارند در حالی که برخی دیگر هر روز نیاز به این شامپوها دارند.
متأسفانه برخی از افراد در زمان شستشو اهمیتی به کف سر خود نمی‌دهند و فقط موهای خود را خوب می‌شویند. توجه داشته باشید که شستشو و ماساژ پوست سر باعث افزایش جریان خون میشود و می‌تواند در درمان شوره سر مفید باشد.
نکات مهم برای درمان شوره سر
در ادامه برخی از نکاتی که برای درمان بهتر پوسته سر باید انجام دهیم را با هم بررسی می‌کنیم:
1- در ابتدا باید از نوع شوره سر خود مطمئن شوید
اگر شوره سر شما به دلیل خشکی پوست است و مثلاً از شامپوی ضد شوره حاوی سولفید سلنیوم استفاده می‌کنید، این ماده با کاهش چربی طبیعی پوست سر، وضعیت شما را بدتر می‌کند. پس به شما توصیه می‌کنیم بدون تشخیص علت و نوع شوره به سراغ درمان خودسرانه نروید.
2- مصرف شامپو
در ابتدای درمان، بهترین شامپوی پوسته سر را هر روز یا یک روز در میان که با توجه به علت مشکل خود یا توصیه متخصص انتخاب کرده اید، استفاده کنید. سپس در صورت لزوم به دو یا سه روز در هفته کاهش دهید.
اگر شامپو برای مدتی مؤثر بود و سپس اثر خود را از دست داد، سعی کنید از دو نوع شامپو ضد شوره استفاده کنید تا قارچ در برابر مواد موثر مقاوم نشود.
دستورالعمل شامپویی که استفاده می‌کنید را با دقت بخوانید و دنبال کنید. برخی از شامپوها باید چند دقیقه روی سر باقی بمانند، در حالی که برخی دیگر باید بلافاصله با آب شسته شوند.
شامپوهای قطران زغال سنگ می‌توانند پوست سر را نسبت به نور خورشید حساس‌تر کنند. اگر از این نوع شامپوهای برای درمان استفاده می‌کنید، هنگام بیرون رفتن حتماً در مسیرهای سایه حرکت کنید و نکته دوم این که سر خود را با کلاه بپوشانید.
اگر بعد چند هفته که از استفاده شامپو می‌گذرد باز هم نشانه‌های شوره سر در روی لباس خود دیدید، با پزشک یا متخصص پوست خود مشورت کنید. متخصص پوست می‌تواند مشکل شما را به دقت تشخیص دهد و بهترین برنامه درمانی را برای شما تجویز کند.
آیا درمان خانگی شوره سر موثر است؟
بله. علاوه بر موارد فوق، برای کاهش پوسته سر می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
یاد بگیرید چگونه با استرس مقابله کنید:
استرس بر سلامت کلی شما تأثیر می‌گذارد و شما را مستعد ابتلا به بیماری می‌کند. استرس می‌تواند باعث شوره سر شود یا آن را بدتر کند.
از شامپوی مخصوص موهای خود به طور مداوم استفاده کنید:
اگر پوست سرتان چرب است، استفاده روزانه از شامپوی ضد شوره به جلوگیری از پوسته سر کمک می‌کند.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید:
قرار گرفتن در معرض نور خورشید می‌تواند برای شوره سر مفید باشد، اما از گرفتن حمام آفتاب خودداری کنید. زیرا اشعه ماوراء بنفش به پوست آسیب می‌رساند و خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد. بهتر است ساعت‌هایی که بیرون از خانه هستید زدن کرم ضد آفتاب را روی صورت و بدن خود فراموش نکنید.
رابطه تغذیه و شوره سر چگونه است؟
عوامل تغذیه ای می‌توانند در ایجاد یا از بین بردن شوره سر موثر باشند. برخی از مواد مغذی که ممکن است در درمان این بیماری مفید باشند عبارتند از:
روی: اگر فردی دچار کمبود روی باشد، تامین این ماده می‌تواند به او کمک کند تا از شر شوره خلاص شود.
ویتامین‌های گروه B:
در صورت کمبود این ویتامین‌ها را در بدن خود از قبل دارید می‌توانید در دوزهای متوسط آن را تهیه و مصرف کنید.
گاما لینولنیک اسید:
شما این ترکیب را می‌توانید در روغن گل مغربی پیدا کنید. در حقیقت زیر شاخه ای از امگا 6 به این ماده نسبت داده میشود.
البته تحقیقات بیشتری برای اثبات اثربخشی این مواد یا سایر ریزمغذی‌ها در درمان پوسته سر مورد نیاز است.
روش موثر درمان شوره سر چرب
بهترین روش برای درمان پوسته سر چرب:
شامپو ضد شوره: اولین قدم برای درمان رسر پوست چرب استفاده از شامپو ضد شوره است. شامپوهای ضد شوره حاوی موادی هستند که قارچ های مولد شوره سر را از بین می برند و چربی پوست سر را کنترل می کنند.
آیا راهی برای درمان قطعی شوره سر وجود دارد؟
در حالی که هیچ درمان قطعی برای پوسته سر وجود ندارد، راه های زیادی برای کنترل و کاهش آن وجود دارد.
بهترین زمان مراجعه به پزشک برای درمان شوره سر
در مواردی که شوره خفیف باشد، مشکل جدی و خطرناکی به حساب نمی‌آید و نمی‌تواند زیاد آزار دهنده باشد. ولی در موارد حاد مانند تغییرات زیر باید توسط پزشک معاینه شود:
- تغییرات پوست سر (مانند پوسته پوسته شدن)
- عدم پاسخ به درمان‌های خانگی
- قرمزی یا تحریک مداوم و مزمن پوست سر
- لایه برداری مداوم از پوست
- خارش شدید
اگر در کنار شوره سر بیماری پوستی مانند پسوریازیس یا اگزما دارید به پزشک خود اطلاع دهید. او می‌تواند شما را در انتخاب درمان مناسب راهنمایی کند.
بدون دیدگاه